ΙΣΧΥΟΥΣΑ ΝΟΜΟΘΕΣΙΑ ΠΕΡΙ ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑΚΩΝ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΩΝ
Ως προς την έγκριση επικοινωνιακών προγραμμάτων του Δημόσιου τομέα και των νομικών προσώπων δημόσιου και ιδιωτικού δικαίου του Δημοσίου και ευρύτερου δημόσιου τομέα, όπως αυτά καθορίζονται από το νόμο, θέτουμε υπ’ όψιν σας τα εξής :
Στο ΦΕΚ Α’ 179/22.12.2015 δημοσιεύτηκε η Πράξη Υπουργικού Συμβουλίου(Π.Υ.Σ.) 50/22.12.2015 «Εποπτεία της Γενικής Γραμματείας Ενημέρωσης και Επικοινωνίας στα Υπουργεία και τα νομικά πρόσωπα δημοσίου και ιδιωτικού δικαίου του ευρύτερου δημόσιου τομέα ως προς την εφαρμογή των επικοινωνιακών τους προγραμμάτων και δράσεων» κατ’ εφαρμογή των διατάξεων της παρ. 3 του άρθρ. 24 του ν. 4339/2015 (Α’ 133) όπου ρητά αναφέρεται ότι : « Η Γενική Γραμματεία Ενημέρωσης και Επικοινωνίας ασκεί εποπτεία στα Υπουργεία και τα νομικά πρόσωπα δημοσίου και ιδιωτικού δικαίου του ευρύτερου δημόσιου τομέα κατά την έννοια των διατάξεων του Κεφαλαίου Α’ του Ν. 3429/2005 ( Α’ 314), όπως έχουν τροποποιηθεί με τις διατάξεις της παρ. 1α του άρθρου 1 του Ν. 3899/2010 (Α’ 212), ως προς την εφαρμογή των επικοινωνιακών τους προγραμμάτων και δράσεων[….].Ο τρόπος και η διαδικασία άσκησης της εποπτείας καθορίζονται με Πράξη του Υπουργικού Συμβουλίου, η οποία δημοσιεύεται στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως».
Σύμφωνα με τις διατάξεις της εν λόγω Πράξης του Υπουργικού Συμβουλίου, η Γενική Γραμματεία Ενημέρωσης και Επικοινωνίας παρέχει, μετά από εξέταση του φακέλου του επικοινωνιακού προγράμματος, με απόφαση του αρμοδίου Υπουργού ή του νομίμου αναπληρωτή του, σχετική έγκριση υλοποίησης αυτού. Σε περίπτωση μη έγκρισής του, η σχετική απόφαση αιτιολογείται ειδικά και περιλαμβάνει προτεινόμενα μέτρα θεραπείας εφόσον τούτο είναι εφικτό.
Επισημαίνεται ότι κανένα επικοινωνιακό πρόγραμμα των φορέων, όπως αυτοί περιγράφησαν ανωτέρω, δεν υλοποιείται εάν προηγουμένως δεν υπάρχει η κατά την παράγραφο 2 της ως άνω Π.Υ.Σ. έγκριση της Γενικής Γραμματείας Ενημέρωσης και Επικοινωνίας (παρ. 4 άρθρ. 3 Π.Υ.Σ. 50/2015).
Προς τούτο όλοι οι ως άνω περιγραφόμενοι φορείς, υποχρεούνται πριν από την υλοποίηση επικοινωνιακού προγράμματος άνω των 30.000,00 € να υποβάλουν στη Γενική Γραμματεία Ενημέρωσης και Επικοινωνίας :
- Φάκελο με τα ποσοτικά και ποιοτικά στοιχεία του προγράμματος (περιεχόμενο, χρονοδιάγραμμα, πόροι, επικοινωνιακές μέθοδοι, πιθανές συνεργασίες με φορείς του ιδιωτικού τομέα και της κοινωνίας των πολιτών , προσδοκώμενα αποτελέσματα)
- Ηλεκτρονική αίτηση, μετά τη λήψη του σχετικού κωδικού, μέσα από την εφαρμογή «ΠΑΣΙΘΕΑ» από τον ιστότοπο της Γ.Γ. Ενημέρωσης & Επικοινωνίας, για τον έλεγχο των ποσοστώσεων συμμετοχής των Μέσων Μαζικής Επικοινωνίας , σύμφωνα με τα οριζόμενα από τις διατάξεις του π.δ. 261/1997 (Α’ 186), οι οποίες συνεχίζουν να ισχύουν. Κατ’ εφαρμογή των εν λόγω διατάξεων:
- Στα προς έγκριση επικοινωνιακά προγράμματα περιέχεται υποχρεωτικά και η κατανομή της προϋπολογιζόμενης δαπάνης του κάθε φορέα μεταξύ των διαφόρων κατηγοριών μέσων ενημέρωσης (το ποσοστό συμμετοχής των εντύπων μέσων στην κατανομή αυτή είναι τουλάχιστον 40% και του ραδιοφώνου τουλάχιστον 10%, ενώ η συμμετοχή των περιφερειακών μέσων ενημέρωσης επί των ανωτέρω ποσοστών για κάθε κατηγορία μέσων ενημέρωσης είναι τουλάχιστον 30%).
- Οι αναθέτουσες αρχές επιλέγουν οι ίδιες τις τηλεοπτικές, ραδιοφωνικές και εκδοτικές επιχειρήσεις, στις οποίες αναθέτουν τη μετάδοση ή καταχώριση των σχετικών διαφημιστικών ή άλλων συναφών μηνυμάτων. Η επιλογή του συγκεκριμένου μέσου στο οποίο ανατίθεται η μετάδοση γίνεται από το φορέα αφού συνεκτιμώνται : α) το κόστος της μετάδοσης, β) η απήχηση του μέσου ενημέρωσης στο ευρύ κοινό όπως αυτή συνάγεται από το ύψος των ποσοστών τηλεθέασης ή ακροαματικότητας που συγκεντρώνει ο σταθμός κατά το τελευταίο δίμηνο πριν από τη μετάδοση του διαφημιστικού μηνύματος και γ) η απήχηση του μέσου ενημέρωσης σε συγκεκριμένες κατηγορίες του κοινού εφόσον πρόκειται για προβολή δραστηριοτήτων εξειδικευμένου χαρακτήρα.
Η Γενική Γραμματεία Ενημέρωσης και Επικοινωνίας εξετάζει τα υποβληθέντα αιτήματα σύμφωνα με τις διατάξεις της παρ. 2 του άρθρ. 3 της Π.Υ.Σ. 50/2015.
Η έγκριση παρέχεται με την υπογραφή της σχετικής Υπουργικής Απόφασης.
Περαιτέρω επισημαίνουμε ότι ο απολογισμός υλοποίησης των επικοινωνιακών προγραμμάτων εκάστου έτους κατατίθεται, από τους υπόχρεους προς τούτο φορείς, στη Διεύθυνση Μέσων Ενημέρωσης της Γενικής Γραμματείας Ενημέρωσης και Επικοινωνίας μέχρι τις 31 Μαρτίου του επομένου έτους και δημοσιεύεται στην ιστοσελίδα της Γενικής Γραμματείας Ενημέρωσης και Επικοινωνίας. Παράλληλα, οι ως άνω φορείς αναρτούν στην ιστοσελίδα τους μέχρι τις 31 Μαρτίου κάθε έτους τον απολογισμό του προηγούμενου έτους.
Για περαιτέρω πληροφορίες και διευκρινίσεις μπορείτε να απευθύνεστε στη Διεύθυνση Μέσων Ενημέρωσης-Τμήμα Εντύπων και Διαφάνειας, τηλ. 210-90983360/375.
ΠΑΛΑΙΑ ΝΟΜΟΘΕΣΙΑ
Σύμφωνα με το άρθρο 9 του Ν. 2328/1995 «Νομικό καθεστώς της ιδιωτικής τηλεόρασης και της τοπικής ραδιοφωνίας, ρύθμιση θεμάτων της ραδιοτηλεοπτικής αγοράς και άλλες διατάξεις» (link), τα σχετικά με τις διαφημιστικές και άλλες συναφείς δραστηριότητες του Δημοσίου και του ευρύτερου δημόσιου τομέα ζητήματα ρυθμίζονται με προεδρικό διάταγμα.
Κατ’ εκτέλεση της διάταξης αυτής, εκδόθηκε το Π.Δ. 261/1997 «Για τη διαφάνεια στη διαφημιστική προβολή του Δημοσίου και του ευρύτερου δημόσιου τομέα από τα έντυπα και τα ηλεκτρονικά μέσα ενημέρωσης», όπως ισχύει (link). Σημειώνεται ότι το Π.Δ. 261/1997 τροποποιήθηκε με τον Ν. 3166/2003 «Οργάνωση και λειτουργία των Γραφείων Τύπου και Επικοινωνίας του Υπουργείου Τύπου και Μέσων Μαζικής Ενημέρωσης και ρυθμίσεις για τον ευρύτερο τομέα των μέσων ενημέρωσης» (link), εν συνεχεία με τον Ν. 3444/2006 «Σύσταση «Εθνικού Οπτικοακουστικού Αρχείου» – Ρύθμιση θεμάτων Γενικής Γραμματείας Επικοινωνίας, Γενικής Γραμματείας Ενημέρωσης και άλλες διατάξεις» (link) και τέλος με τον Ν. 3688/2008 «Πολιτιστικό Κέντρο Ελληνικής Αστυνομίας και άλλες διατάξεις» (link).
Το νομοθετικό πλαίσιο της διαφημιστικής προβολής του Δημοσίου και του ευρύτερου δημόσιου τομέα συμπληρώνει το Π.Δ. 60/1997 «Διαφάνεια ως προς την απασχόληση σε Υπηρεσίες Τύπου και Δημοσίων Σχέσεων και την πραγματοποιηθείσα διαφημιστική δαπάνη του ευρύτερου δημόσιου τομέα», όπως ισχύει (link), το οποίο εκδόθηκε κατ’ εκτέλεση της διάταξης του άρθρου 14 παρ. 24 Ν. 2328/1995 (link), καθώς και η διάταξη του άρθρου 9 παρ.1 του Ν. 3548/2007 «Καταχώριση δημοσιεύσεων Δημοσίου τομέα στο νομαρχιακό και τοπικό Τύπο και άλλες διατάξεις» (link).
Από το συνδυασμό των ανωτέρω διατάξεων, προκύπτουν τα εξής:
• Οι φορείς του Δημοσίου και του ευρύτερου δημόσιου τομέα καταρτίζουν ετησίως αναλυτικό πρόγραμμα προβολής των υπηρεσιών ή αγαθών που παρέχουν στο κοινό και των εν γένει δραστηριοτήτων τους για το επόμενο έτος. Τα προγράμματα αυτά υποβάλλονται στον αντίστοιχο εποπτεύοντα Υπουργό.
• Στη συνέχεια, τα προγράμματα προβολής των φορέων του Δημοσίου και του ευρύτερου δημοσίου τομέα, μαζί με τα σχετικά προγράμματα προβολής του εποπτεύοντος Υπουργείου διαβιβάζονται προς έγκριση στη Γενική Γραμματεία Ενημέρωσης και Επικοινωνίας. Η Γενική Γραμματεία Ενημέρωσης και Επικοινωνίας εγκρίνει τα προγράμματα προβολής, μετά από έλεγχο νομιμότητας του περιεχομένου τους ως προς την τήρηση των διατάξεων του άρθρου 9 Ν. 2328/1995 και του Π.Δ. 261/97.
• Στα προγράμματα αυτά περιέχεται υποχρεωτικά και η κατανομή της προϋπολογιζόμενης δαπάνης του κάθε φορέα μεταξύ των διαφόρων κατηγοριών μέσων ενημέρωσης (το ποσοστό συμμετοχής των εντύπων μέσων στην κατανομή αυτή είναι τουλάχιστον 40% και του ραδιοφώνου τουλάχιστον 10%, ενώ η συμμετοχή των περιφερειακών μέσων ενημέρωσης επί των ανωτέρω ποσοστών για κάθε κατηγορία μέσων ενημέρωσης είναι τουλάχιστον 30%).
• Οι αναθέτουσες αρχές επιλέγουν οι ίδιες τις τηλεοπτικές, ραδιοφωνικές και εκδοτικές επιχειρήσεις, στις οποίες αναθέτουν τη μετάδοση ή καταχώριση των σχετικών διαφημιστικών ή άλλων συναφών μηνυμάτων. Η επιλογή του συγκεκριμένου μέσου στο οποίο ανατίθεται η μετάδοση γίνεται από το φορέα αφού συνεκτιμώνται : α) το κόστος της μετάδοσης, β) η απήχηση του μέσου ενημέρωσης στο ευρύ κοινό όπως αυτή συνάγεται από το ύψος των ποσοστών τηλεθέασης ή ακροαματικότητας που συγκεντρώνει ο σταθμός κατά το τελευταίο δίμηνο πριν από τη μετάδοση του διαφημιστικού μηνύματος και γ) η απήχηση του μέσου ενημέρωσης σε συγκεκριμένες κατηγορίες του κοινού εφόσον πρόκειται για προβολή δραστηριοτήτων εξειδικευμένου χαρακτήρα.
• Η τήρηση των ανωτέρω διαδικασιών σχετικά με τα προγράμματα προβολής αποτελεί προϋπόθεση του κύρους κάθε σύμβασης ανάθεσης διαφημιστικών υπηρεσιών, μετάδοσης ή καταχώρισης των σχετικών μηνυμάτων που εμπίπτουν στο πεδίο εφαρμογής του Π.Δ. 261/1997. Οι συμβάσεις αυτές δεν κατατίθενται στη Γενική Γραμματεία Ενημέρωσης και Επικοινωνίας. Ο έλεγχος των συμβάσεων αυτών ανήκει στο Ελεγκτικό Συνέδριο.
• Οι διαφημιστικές εταιρείες που αναλαμβάνουν την παροχή υπηρεσιών σχετικά με την καταχώριση ή τη μετάδοση σε έντυπα ή ηλεκτρονικά μέσα ενημέρωσης κάθε είδους διαφημιστικών ή άλλων μηνυμάτων των φορέων του Δημοσίου και του ευρύτερου δημοσίου τομέα υποχρεούνται να υποβάλουν στη Διεύθυνση Μέσων Ενημέρωσης της Γενικής Γραμματείας Ενημέρωσης και Επικοινωνίας μέχρι την 20η ημέρα κάθε μήνα, αναλυτική κατάσταση σχετικά με το αντικείμενο, την ποσότητα και την αξία για κάθε συγκεκριμένο έντυπο ή ηλεκτρονικό μέσο ενημέρωσης στο οποίο πραγματοποιήθηκαν, καθ’ υπόδειξη ή εντολή τους, οι αντίστοιχες καταχωρίσεις ή μεταδόσεις κατά τη διάρκεια του προηγούμενου μήνα.
• Ο απολογισμός των φορέων του Δημοσίου και του ευρύτερου δημόσιου τομέα για την κατανομή του ποσού της διαφημιστικής δαπάνης εκάστου έτους κατατίθεται στη Διεύθυνση Μέσων Ενημέρωσης της Γενικής Γραμματείας Ενημέρωσης και Επικοινωνίας μέχρι τις 31 Μαρτίου του επομένου έτους και δημοσιεύεται στην ιστοσελίδα της Γενικής Γραμματείας Ενημέρωσης και Επικοινωνίας. Κατά τον απολογισμό καταγράφεται η τήρηση των ποσοστών μεταξύ των κατηγοριών ΜΜΕ αλλά και μεταξύ κεντρικών και περιφερειακών ΜΜΕ. Παράλληλα, οι ως άνω φορείς αναρτούν στην ιστοσελίδα τους στο τέλος κάθε τριμήνου τον απολογισμό του προηγούμενου τριμήνου και μέχρι τις 31 Μαρτίου κάθε έτους τον απολογισμό του προηγούμενου έτους.
Ηλεκτρονική υποβολή των προγραμμάτων διαφημιστικής προβολής & των τριμηνιαίων και ετήσιων απολογιστικών στοιχείων των διαφημιστικών δαπανών στην ιστοσελίδα e-Πασιθέα
Οι αναθέτουσες αρχές υποχρεούνται να υποβάλουν μέχρι την 31η Μαρτίου κάθε έτους στη Γενική Γραμματεία Ενημέρωσης και Επικοινωνίας καταστάσεις στις οποίες αναφέρεται το ύψος των ποσών που διέθεσαν κατά το προηγούμενο έτος για κάθε μορφής διαφημίσεις και τις οποιασδήποτε μορφής επιχειρήσεις στις οποίες διέθεσαν τα ποσά αυτά.(βλ. άρθρο 14 παρ. 24 Ν. 2328/1995 link, άρθρο 3 Π.Δ. 60/1997 και άρθρο 4 παρ. 7 Π.Δ. 261/1997 link).
Οι καταστάσεις αυτές αναρτώνται στην ιστοσελίδα της Γενικής Γραμματείας Ενημέρωσης και Επικοινωνίας στο διαδίκτυο. (βλ. άρθρο 9 παρ. 1 Ν. 3548/2007 link)
Σημειώνεται ότι παράλληλα, οι αναθέτουσες αρχές αναρτούν και στη διαδικτυακή ιστοσελίδα τους στο τέλος κάθε τριμήνου τον απολογισμό του προηγούμενου τριμήνου και μέχρι τις 31 Μαρτίου κάθε έτους τις συγκεντρωτικές καταστάσεις του προηγούμενου έτους.
Η ιστοσελίδα e-Πασιθέα φιλοξενεί τις ηλεκτρονικές υπηρεσίες της Διεύθυνσης Μέσων Ενημέρωσης της Γενικής Γραμματείας Ενημέρωσης και Επικοινωνίας. Στις υπηρεσίες αυτές εκτός των ανωτέρω (τριμηνιαία και ετήσια απολογιστικά στοιχεία διαφημιστικής δαπάνης), περιλαμβάνεται και η ηλεκτρονική υποβολή των αιτήσεων έγκρισης των προγραμμάτων διαφημιστικής προβολής των φορέων του Δημοσίου και του ευρύτερου δημοσίου τομέα.
• Για είσοδο στην ιστοσελίδα μεταβείτε : e-Πασιθέα – Είσοδος
• Σχετικά με τις ηλεκτρονικές υπηρεσίες δείτε το: Αναλυτικό Έντυπο Οδηγιών Χρήσης
• Έγκριση των ετήσιων διαφημιστικών προγραμμάτων των φορέων του Δημοσίου & του ευρύτερου δημόσιου τομέα.
– Οι φορείς του Δημοσίου και του ευρύτερου δημόσιου τομέα που σκοπεύουν να διαφημιστούν οφείλουν να υποβάλλουν προς έγκριση το ετήσιο πρόγραμμα της διαφημιστικής τους καμπάνιας, εφόσον το ύψος του υπερβαίνει το ποσό των 10.000,00€. Εάν για την προβολή του φορέα πρόκειται να χρησιμοποιηθούν τα ΜΜΕ, τότε στο πρόγραμμα περιέχεται υποχρεωτικά και η κατανομή της προϋπολογιζόμενης δαπάνης μεταξύ των διαφόρων κατηγοριών Μ.Μ.Ε. (ήτοι τουλάχιστον 40% στα έντυπα μέσα και τουλάχιστον 10% στο ραδιόφωνο) καθώς και η συμμετοχή των περιφερειακών μέσων ενημέρωσης σε ποσοστό τουλάχιστον 30% ανά κατηγορία Μ.Μ.Ε.
– Τα προγράμματα υπόκεινται σε έλεγχο νομιμότητας ως προς την τήρηση των προαναφερθέντων ποσοστών κατανομής στα ΜΜΕ και εφ’ όσον διαπιστωθεί ότι πληρούνται οι νόμιμες προϋποθέσεις, εκδίδεται υπουργική απόφαση. Για κάθε δημόσιο φορέα εκδίδεται ξεχωριστή υπουργική απόφαση.
Αναζήτηση εγκεκριμένων προγραμμάτων διαφημιστικής προβολής
• Ετήσια και τριμηνιαία απολογιστικά στοιχεία διαφημιστικών δαπανών των φορέων του Δημοσίου και του ευρύτερου δημοσίου τομέα.
– Οι φορείς του Δημοσίου και του ευρύτερου δημόσιου τομέα που υλοποιούν πρόγραμμα διαφημιστικής προβολής άνω των 10.000,00€ ανά έτος, υποχρεούνται να υποβάλλουν έως την 31η Μαρτίου κάθε έτους αναλυτικές απολογιστικές καταστάσεις, στις οποίες αναφέρεται το ύψος των ποσών που διέθεσαν κατά το προηγούμενο έτος για κάθε είδους συμβάσεις διαφημιστικών υπηρεσιών και συμβάσεις μετάδοσης ή καταχώρισης. Τα σχετικά ποσά αναγράφονται αναλυτικώς για κάθε οικονομικό φορέα που ανέλαβε τον σχεδιασμό, την οργάνωση ή την υλοποίηση των δραστηριοτήτων αυτών.
– Τα υποβληθέντα απολογιστικά στοιχεία ελέγχονται ως προς την τήρηση της κατανομής στα ΜΜΕ (τουλάχιστον 40% στα έντυπα, τουλάχιστον 10% στο ραδιόφωνο και τουλάχιστον 30% στα περιφερειακά ΜΜΕ). Σε περίπτωση μη τήρησης της ως άνω κατανομής, γίνεται έγγραφη παρατήρηση προς το δημόσιο φορέα. Κατόπιν ενημερώνεται η πολιτική ηγεσία για το σύνολο των φορέων.
– Τα στοιχεία υποβάλλονται ηλεκτρονικά μέσω της ειδικής εφαρμογής που έχει αναπτυχθεί στην ιστοσελίδα της Γενικής Γραμματείας Ενημέρωσης και Επικοινωνίας με τη χρήση κωδικού που έχει ήδη χορηγηθεί σε κάθε δημόσιο φορέα.
